De vier zeeën

Hoe krijg je ze mee?

Organisaties die in transitie zijn, zullen vaak merken dat de digitale vaardigheden van hun medewerkers aandacht vragen. Maar wanneer deze zogenoemde stuwende vaardigheden achterblijven, dan levert het eenzijdig ontwikkelen hiervan onvoldoende resultaat. Met ander woorden: knoppentrainingen beklijven niet. De onderliggende oorzaak hiervan is de grondhouding van medewerkers.

Bij medewerkers die openstaan voor veranderingen, en ook begrijpen waarom deze nodig zijn, er is sprake van ‘gemotiveerd zijn’ en van ‘doelgerichtheid’. Deze kwaliteiten komen tot uiting in twee domeinen van het Columbusmodel, namelijk: de dragende en de verbindende vaardigheden.

Het ColumbusKompas geeft op grafische wijze inzicht in de ontwikkeling van de verschillende domeinen. Het ColumbusKompas is uitermate geschikt om een ontwikkelgesprek te voeren. Maar voor begeleiders is het van belang om op een dieper niveau te begrijpen in welk ontwikkelstadium iemand zit. Daarom hebben we voor hen een aanvullend instrument gemaakt.

Het model van de vier zeeën van Columbus

De verhouding van de ontwikkeling van de dragende en verbindende vaardigheden geeft een indicatie van de werkhouding en dit wordt grafisch gerepresenteerd in een kruisdiagram. Het kruisdiagram verdeelt het speelveld in vier kwadranten: de zeeën van Columbus. Iedereen heeft een bepaalde grondhouding waarmee hij zijn werk doet. Deze attitude wordt in het model gerepresenteerd door de positie die je inneemt in het kruisdiagram. Je bevaart één van de vier zeeën. Om meteen een vooroordeel te ontkrachten: er is geen goede of slechte zee. We hebben in een organisatie alle zeeën nodig. Maar het verdient de voorkeur dat niemand het anker uitwerpt en voor onbepaalde tijd gaat vissen in een beschutte baai. Wanneer de organisatie in transitie is, moet iedereen in beweging komen. Al is het maar een klein beetje.

Wat zijn die vier zeeën dan?

Linksonder is de Zee van Routine & Vakmanschap. Daar vind je de mensen die het primaire proces met hun ervaring en vakmanschap draaiende houden, maar die nieuwe ontwikkelingen niet enthousiast omarmen. Soms vliegen ze een beetje te veel op de automatische piloot.
Linksboven vinden we de Zee van Initiatief & Onrust: altijd energiek en ondernemend. Een genot om in je team te hebben want er is altijd wat te beleven, maar ze hebben niet altijd oog voor de grote lijn. Hun aandacht gaat alle kanten op.
Rechtsonder is de Zee van Strijd en Geweten. Hier varen de collega’s die ons behoeden voor fouten. Ze kennen het DNA van de organisatie als geen ander. Ze voeren strijd. Vaak innerlijk. Soms met anderen. Ze verdedigen dat wat belangrijk is, en zorgen dat wij dat niet vergeten.
En tot slot de Zee van Ambitie & Overmoed. De kans is groot dat wanneer je dit artikel tot hier hebt doorgeakkerd, dat jij hier vaart. Want hier zeilen de voortrekkers, degenen die willen inspireren en op de troepen vooruit lopen. Soms een beetje te ver, want de scheidslijn tussen ambitie en overmoed kan dun zijn.

Zoals gezegd: er is geen goede of slechte zee. Het is vooral van belang dat medewerkers zich ervan bewust worden welke zee ze bevaren. Bewustwording van de eigen werkhouding is een eerste stap. Een vervolgstap zou kunnen zijn om spelerderwijs een andere zee uit te proberen in het spel Expeditie Columbus (foto’s links).

Over Expeditie Columbus

Weten in welke zee je zelf meestal vaart? Vul het ColumbusKompas in

Er zijn inmiddels vragenlijsten ontwikkeld voor onderwijs, gemeenten, provincies, zorg en waterschappen, en er is een algemene lijst voor professionals. Koop een licentie voor het ColumbusKompas via de knop rechts, en klik daarna op een van de onderstaande knoppen om de zelftest te doen.

Wil je meer weten?

Als je wilt rondvaren in de verschillende zeeën door het spel Expeditie Columbus onder begeleiding te spelen, of als je meer wilt weten over de mogelijkheden rondom het ColumbusKompas, neem dan gerust contact met ons op.